Osoba, która straci paszport, musi szybko działać, aby uchronić się przed poważnymi kłopotami, jeśli dokument trafi w niepowołane ręce. Sprawdź, gdzie zgłosić ten fakt oraz w jaki sposób wrócić do kraju bez paszportu.
Pierwsze kroki – na policję
Osoba, która straci paszport w Polsce lub poza granicami kraju powinna niezwłocznie udać się na najbliższy posterunek Policji. W obcym mieście drogę wskażą nam pracownicy najbliższego hotelu, restauracji, banku, informacji turystycznej itp. Informację tą znajdziemy również na mapie miasta oraz w przewodniku.
Na miejscu funkcjonariusze przyjmą zgłoszenie utraty lub kradzieży dokumentu.
Dalej do organu paszportowego
Po wizycie na policji należy bezzwłocznie zawiadomić o utracie paszportu organ paszportowy, w którym dokument został wyrobiony lub organ właściwy dla miejsca pobytu. W praktyce oznacza to, że najlepiej jest udać się do polskiego konsulatu w danym kraju (np. tracąc paszport w Wielkiej Brytanii, należy udać się do: Wydziału Konsularnego Ambasady RP w Londynie, Konsulatu Generalnego RP w Manchesterze lub Konsulatu Generalnego w Edynburgu).
W konsulacie następuje przyjęcie zawiadomienia, ustalenie tożsamości osoby i danych straconego paszportu. Po weryfikacji informacja o stracie paszportu zostaje wprowadzona do ewidencji paszportowej, a dalej do centralnej ewidencji wydanych i unieważnionych dokumentów paszportowych. Dokument w tym momencie traci ważność.
Paszport tymczasowy na powrót do domu
W miejsce skradzionego dokumentu konsulat polski wystawia paszport tymczasowy, który umożliwi powrót do miejsca stałego pobytu. Do uzyskania paszportu tymczasowego potrzebne będą:
- Wypełniony wniosek paszportowy,
- kolorowa fotografia o wymiarach 3,5 x 4,5 cm i wytycznych jak do zdjęcia paszportowego,
- podanie o wydanie paszportu tymczasowego z uzasadnieniem,
- oświadczenie o okolicznościach, dacie i miejscu utraty paszportu lub dokumentów, jeśli zginął także dowód osobisty,
- inny dokument potwierdzający tożsamość oraz obywatelstwo.
Jeśli w paszporcie umieszczona była wiza, należy poinformować o tym w trakcie wizyty, aby pracownicy konsulatu przestawili procedurę wyjazdu z kraju pobytu. Wyrobienie paszportu tymczasowego jest płatne. Teoretycznie czas oczekiwania wynosi do 2 tygodni, ale zazwyczaj konsul wydaje dokument już w kilka godzin. Paszport tymczasowy nie może zostać wystawiony przez konsula honorowego.
Utrata paszportu na końcu świata
Osoby, które straciły paszport w bardziej egzotycznych zakątkach świata, gdzie nie ma polskiego konsulatu, nie mają powodów do niepokoju. Według przepisów prawa polscy obywatele powinni wówczas zgłosić się do konsula przedstawicielstwa dyplomatycznego Państwa Członkowskiego Unii Europejskiej. Konsul jednego z krajów UE wyda wówczas tymczasowy dokument podróży ETD (Emergency Travel Dokument), który umożliwi powrót do kraju. Wydanie dokumentu zatwierdzane jest przez polskiego konsula, znajdującego się w innym państwie. Warto pamiętać, że dokument ten umożliwia jedynie bezpośredni powrót do ojczyzny i nie jest dokładnym zamiennikiem typowego paszportu.
Znalazłem zgubiony paszport
Jeśli po zgłoszeniu faktu utraty paszportu ten znajdzie się, nie oznacza to, że może być powtórnie używany. W chwili zgłoszenia utraty paszport traci swoją ważność. Paszport, który zostanie odnaleziony, nie podlega zwrotowi do pierwotnego właściciela. W myśl przepisów właściciel, który znajdzie swój zagubiony dokument, również zobowiązany jest do jego zwrotu w organie paszportowym – nawet jeśli zdążył już wyrobić nowy dokument.
Droższy paszport po stracie
Osoba, która straci paszport w wyniku zgubienia, kradzieży lub zniszczenia, musi pogodzić się z wyższymi opłatami związanymi z wyrobieniem nowego dokumentu. Opłata paszportowa wzrasta o 200%.
