Po osiągnięciu porozumienia przez negocjatorów Rady UE i Parlamentu Europejskiego, Komisja Europejska zapewniła, że “unijne cyfrowe zaświadczenia Covid” będą zasadniczo dostępne dla obywateli od 1 lipca.
Didier Reynders, komisarz UE ds. sprawiedliwości powiedział:
Od 1 lipca dostępne będą trzy rodzaje certyfikatów: zaświadczenie o szczepieniu; o negatywnym wyniku testu; świadectwo wyzdrowienia. Wszystkie będą bezpłatne dla wszystkich obywateli UE. Można je będzie dostać w formacie cyfrowej na urządzeniu cyfrowym lub wydrukować na papierze.
Jak system ma konkretnie działać? Jak podkreśla KE, za wydawanie zaświadczeń odpowiadają organy krajowe. Mogą to być np. szpitale, placówki wykonujące testy, czy centra szczepień.
Pracownicy tych ośrodków, na wniosek zainteresowanej osoby, wystawią w formie cyfrowej zaświadczenie np. zaszczepienia i wyślą je do konsorcjum firm, które zajmą się technicznymi aspektami dokumentu. Gdy go już przygotują, odeślą z powrotem do placówek, np. szpitali, czy centrów szczepień.
Tak przygotowane zaświadczenie będzie możliwe do pobrania na urządzenie mobilne lub wydane w formie papierowej. Obie wersje będą zawierać kod QR z istotnymi informacjami, a także pieczęć cyfrową potwierdzającą, że zaświadczenie jest autentyczne.
Podczas kontroli na granicach, czy lotniskach weryfikowana ma być jedynie autentyczność i ważność zaświadczenia. Wszystkie dane dotyczące zdrowia pozostają w gestii państwa, które wydało zaświadczenie.
Didier Reynders, komisarz UE ds. sprawiedliwości powiedział:
Jeśli chodzi o koszt wymaganych testów, Komisja zmobilizuje również dodatkowe 100 mln euro, aby wesprzeć państwa członkowskie w zapewnieniu przystępnych cenowo badań. Rozporządzenie podkreśla również rolę szybkich testów antygenowych jako przystępnego środka ułatwiającego wydawanie świadectw testów.
Przypomniał, że państwa członkowskie zostały zobowiązane do powstrzymywania się od nakładania dodatkowych ograniczeń w podróżowaniu dla posiadaczy paszportów szczepień, chyba że są one konieczne i proporcjonalne dla ochrony zdrowia publicznego.
W tym kontekście szczególnie istotne będą cotygodniowe kolorowe mapy ECDC oraz poprzednie zalecenie Rady w sprawie skoordynowanego podejścia do ograniczeń w swobodnym przepływie. Do państw członkowskich należy decyzja, czy np. będą wprowadzać kwarantanny, czy dodatkowe testy. Jedynym warunkiem jest notyfikowanie innych krajów i KE z 48-godzinnym wyprzedzeniem. Państwa UE mogą również zdecydować się na wykorzystanie certyfikatu do celów krajowych, jeśli przewiduje to prawo krajowe.
W ciągu ostatnich dwóch tygodni system był testowany przez 17 państw członkowskich i na Islandii.
Johannes Bahrke, rzecznik KE ds. gospodarki cyfrowej
Celem pilotażu jest przetestowanie efektywnego działania infrastruktury cyfrowej. Obejmuje on sprawdzanie zdolności państw członkowskich do łączenia się z portalem UE, przesyłania i pobieranie kluczy publicznych potrzebnych do weryfikacji, działania zabezpieczeń. Obywatele nie biorą udziału w pilotażu; wykorzystywane są sztuczne dane i klucze publiczne.
Wszystkie państwa członkowskie muszą się w pełni przygotować w czerwcu, aby mogły zacząć działać, gdy rozporządzenie wejdzie w życie 1 lipca. Kraje, które będą gotowe, będą mogły zacząć wydawać zaświadczenia wcześniej.