Zastanawiałeś się kiedyś, dlaczego samoloty pasażerskie latają na takiej, a nie na innej wysokości? Dlaczego zazwyczaj wysokość przelotowa wynosi 10 km? Skąd się wzięło to 10 km i czy wszystkie samoloty przelatują nad naszymi głowami właśnie w takiej odległości? Dlaczego samoloty muszą latać tak wysoko?
10 km nad ziemią
Wysokość na jaką wznosi się samolot jest bezpośrednio uzależniona od… oszczędności. Im wyżej, tym powietrze robi się rzadsze i tym łatwiej jest się przemieszczać, ponieważ stawia mniejszy opór. Samolot dzięki temu spala mniej paliwa i szybciej leci, co bez wątpienia stanowi oszczędność dla linii lotniczych i teoretycznie dla pasażerów również. Optymalne warunki panują między 10 a 13 km nad ziemią. Poniżej 10 km powietrze jest na tyle gęste, że stawia zbyt duży opór, z kolei powyżej 13 km tlenu jest zbyt mało, by silniki mogły dobrze pracować.
Optymalna wysokość przelotowa samolotu wiąże się również z jego wagą. Cięższe samoloty latają niżej, lżejsze mogą unosić się wyżej. Każdy model maszyny ma swoją konkretną najlepszą wysokość idealną do lotu (przy najniższym zużyciu paliwa lub przy najniższych kosztach dla operatora). Na przykład samoloty Concorde latały zdecydowanie wyżej niż inne maszyny pasażerskie, bo na blisko 20 km. Przelot na takiej wysokości pozwala również mniej się przejmować warunkami atmosferycznymi.
Im wyżej tym spokojniej
Dlaczego samoloty muszą latać tak wysoko? Latanie 10 km ponad ziemią pozwala w dużej mierze unikać złej pogody. Widać to za każdym razem, kiedy lecimy – zza okna podziwiamy wtedy czyste błękitne niebo, ale kiedy lądujemy pogoda nagle się psuje i pojawiają się chmury. To troposfera – najniższa warstwa atmosfery, gdzie pojawiają się wszystkie znane nam zjawiska pogodowe. Również ze względów bezpieczeństwa samoloty pasażerskie preferują stratosferę, gdzie takich zakłóceń nie ma.
Oprócz pogody, wysokość chroni także przed innymi samolotami i helikopterami, które latają niżej, a także przed ptakami. Lżejsze samoloty i helikoptery nie mają wyrównania ciśnienia w kabinach, dlatego utrzymują się na wysokości 3 km. Tylko nieco niżej można spotkać gęsi i inne ptaki, które także mogą stanowić zagrożenie dla samolotów pasażerskich. Im wyżej latają samoloty, tym mniejsze ryzyko kolizji, bo czas spędzony w strefie zagrożenia jest najkrótszy jak się da.
Może Cię zainteresować również: Dlaczego w oknach samolotów są małe dziurki? Dlaczego musisz składać stolik przed startem i lądowaniem samolotu? Dlaczego dzisiaj loty trwają dłużej niż kiedyś? Co się stanie jeśli w trakcie lotu otworzysz drzwi?