Niektóre wulkany na świecie są nie tylko aktywne, ale wręcz groźne. Część z nich nie wybuchała od wielu lat, ale zdaniem sejsmologów to tylko kwestia czasu – i to najbliższych lat. Których wulkanów należy się bać? Oto kilka przykładów jednych z najniebezpieczniejszych wulkanów świata.
Grímsvötn, Islandia
To co prawda inny islandzki wulkan, a konkretnie Eyjafjallajökull, sparaliżował ruch powietrzny w Europie w 2010 roku, ale to wulkan Grímsvötn uznaje się za groźniejszy. Sejsmolodzy przewidują, że w obecnej fazie aktywności może wybuchać nawet co kilka lat. Dodatkowo ciepło powoduje topnienie lodowca i przyczynia się do katastrofalnych w skutkach powodzi (to zjawisko to tzw. powódź glacjalna).
Mt Cleveland
Wulkan, który wybucha ponad 20 razy w ciągu nieco ponad 200 ostatnich lat zasługuje na miejsce w tym zestawieniu. Mt Cleveland leży na Alasce i ostatni raz wybuchł w 2017 r. Mierzy 1730 m n.p.m. Jest to niemal idealnie symetryczny stratowulkan. Obserwują go naukowcy z Alaska Volcano Observatory. Spodziewają się kolejnych możliwych erupcji w ciągu najbliższych lat.
Etna
Etna to dobrze nam znany wulkan znajdujący się na Sycylii. Jest najwyższy w Europie, a co bardziej istotne: wciąż aktywny. Etna wybuchała w nowożytności 130 razy. Ostatni wybuch miał miejsce 24 grudnia 2018 roku. To wielki szczyt, więc nie każda erupcja skutkuje spływem lawy jego w niskie partie. Na Etnie kwitnie turystyka: zarówno piesza turystyka letnia, jak i narciarska. To także znane miejsce uprawy wielu roślin, m.in. oliwek, winogron i pomarańczy.
Wezuwiusz
Mierzący 1281 m n.p.m. Wezuwiusz uznawany jest za jeden z pięciu najniebezpieczniejszych wulkanów świata. Co prawda od 1944 r. nie daje oznak aktywności, ale mimo to niektórzy sejsmolodzy i tak umieszczają go w czołówce zestawienia uważając, że wulkan tylko drzemie, a jego ewentualny wybuch będzie tragiczny w skutkach. Najsłynniejszy wybuch Wezuwiusza miał miejsce w 79 r. n. e. i zniszczył Pompeje, pokrywając je warstwą popiołu nawet 7-metrowej grubości. Mieszkańcy miasta ginęli głównie z powodu wysokiej temperatury wynoszącej nawet 600 stopni Celsjusza.
Nyiragongo, Demokratyczna Republika Konga
Wulkan Nyiragongo leży w Demokratycznej Republice Konga, w pobliżu granicy z Rwandą w łańcuchu Wirunga. Ze względu na sytuację polityczną w DRK jego zwiedzanie jest utrudnione. Nyiragongo jest nie tylko czynnym wulkanem, ale też bardzo spektakularnym. W jego dymiącym kraterze da się zaobserwować bulgoczącą magmę. Tzw. jezioro lawowe ma 2 km średnicy i leży w kraterze na głębokości 250 m. Obserwuje się je od co najmniej 1971 r. bez przerwy. Nyiragongo jest bardzo aktywny. Gdy wybuchł w 1977 roku, zginęło 2 tys. osób. Kolejna wysoka aktywność sejsmiczna miała miejsce w latach 2002-2018. Łącznie w XX wieku wulkan wybuchał 11 razy.
Czytaj więcej: Bezpieczny kraj w Afryce? Rwanda to dobry wybór
Popocapetl, Meksyk
Popocapetl to czynny meksykański wulkan znajdujący się blisko, bo tylko 70 km od miasta Meksyk. Jego erupcja byłaby tragiczna w skutkach dla wielomilionowej populacji zamieszkującej te tereny. Od 1947 roku notuje się wzmożoną aktywność tego wulkanu. W 2003 r. miała miejsce największa w dziejach erupcja Popocapetl. Większy wybuch mógłby zniszczyć XVI-wieczne klasztory znajdujące się na zboczach wulkanu, cenne zabytki zbudowane przez misjonarzy ewangelizujących miejscową ludność.
Krakatau, Indonezja
Między Jawą a Sumatrą w Indonezji znajduje się Krakatau, drzemiący potwór, który prezentuje piękne spektakle wybuchającej lawy. Erupcja Krakatau 27 sierpnia 1883 roku była jedną z największych w dziejach ludzkości, słyszalną z odległości 4300 km, a zarazem jedną z największych klęsk żywiołowych w historii. Słup dymu i popiołu sięgnął 27 km wysokości. 2/3 wyspy zniknęło, a fala uderzeniowa tsunami obiegła połowę Ziemi, zanim zanikła. Z kolei fala sejsmiczna obiegła kulę ziemską aż 7 razy.
Z powodu wyrzutu gazów do atmosfery, przez około 3 lata od katastrofy Słońce widziane z Ziemi miało zielonkawy kolor. Wybuch rozsadził wyspę i zupełnie zmienił mapę tych okolic. W wyniku erupcji i jej następstw zginęło około 40 tys. osób. Zniszczyła ona wszystkie organizmy żywe nie tylko na Krakatau, ale i na najbliższych wyspach. Zwierzęta i rośliny stopniowo tam wracają.
Obecnie stożek wulkaniczny Krakatau rośnie w wyniku erupcji o około 7 m rocznie. Nie jest zalecane zbliżanie się do wyspy na odległość mniejszą niż 3 km. Wulkan wciąż jest bardzo aktywny i bardzo groźny.
Ostatnie śmiertelne w skutkach tsunami spowodowane wybuchem Krakatau miało miejsce w grudniu 2018 roku.
Jako ciekawostkę dodamy, że czerwone niebo na słynnym obrazie Krzyk może nawiązywać do wybuchu Krakatau. Niektórzy uważają, że obraz przedstawia zachód słońca po erupcji wulkanu: niebo podczas zachodów miało wówczas czerwony kolor nawet w Europie. W momencie wybuchu Krakatau w 1883 r. Edvard Munch miał 20 lat. Pierwszą wersję Krzyku namalował 10 lat później.
Munch tak opisywał swoje odczucia przed namalowaniem obrazu: – Szedłem ścieżką z dwojgiem przyjaciół – słońce miało się ku zachodowi – nagle niebo wypełniła krwista czerwień – zatrzymałem się, czując wyczerpanie i oparłem się na barierce – nad czarno-błękitnym fiordem było widać krew oraz języki ognia; – moi przyjaciele szli dalej, a ja stałem tam i trząsłem się z wrażenia – poczułem nieskończony krzyk przepływający przez naturę*.
*Cytat z: Michael Patrick Hearn: Edvard Munch: The Modern Life of the Soul
