Zwiedzanie Rzeszowa

Znajdź nas w social mediach

Udostępnij Udostępnij Email

Link

Pomnik Czynu Rewolucyjnego

Pomnik Czynu Rewolucyjnego, choć na stałe wpisał się w topografię miasta, nie przestaje być tematem zażartych dyskusji. Powstał z inicjatywy I sekretarza KC PZPR w Rzeszowie, Władysława Kruczka. Jego budowa zajęła kilka lat, a odsłonięcie miało miejsce 1 maja 1974 roku. Dlaczego wywołuje tyle kontrowersji? Przede wszystkim z powodu swojego kształtu. Autorem monumentu był popularny artysta czasów PRL, profesor ASP - Marian Konieczny, znany także jako twórca warszawskiej Nike czy pomnika Lenina w Nowej Hucie. Koncepcja Koniecznego była bardzo wzniosła - na liściach laurowych jako symbolu zwycięstwa umieszczono dynamiczne wizerunki Nike, chłopa, żołnierza i robotnika ze sztandarem rewolucji. W trakcie budowy zużyto 180 kg gwoździ, kilkadziesiąt żelbetowych pali o długości ok. 10 m jako fundamenty oraz 37 par żelbetowych segmentów o wysokości ponad metr każdy jako liście. Ostateczny rezultat nie zachwycił mieszkańców miasta. Zamiast wieloznacznego symbolu rewolucji pomnik najczęściej kojarzony był konkretnie z oślimi uszami lub męskimi bądź damskimi genitaliami. Powszechnie określa się go niecenzuralnie i z drwiną jako „Wielki Kutas".

Ratusz Miejski

Rzeszowski Ratusz jest jedną z najbardziej znanych budowli miasta. Został wybudowany, podobnie jak zamek, przez Mikołaja Spytka Ligęzę, najprawdopodobniej przed końcem XVI wieku. Dzisiejszą formę przyjął pod koniec XIX wieku, kiedy to w 1867 i 1884 roku, następnie w latach 1897-98 przeprowadzono jego gruntowną przebudowę, łączącą elementy w stylu neogotyckiego i neorenesansowego. W wyniku przesunięcia ściany frontowej i oparciu jej na arkadach budynku powstała główna sala, gdzie obraduje Rada Miasta. Do dziś Ratusz pozostaje głównym budynkiem, w którym mieści się siedziba Prezydenta i Rady Miasta.

Klasztor Bernardynów wraz z kościołem pw. Wniebowzięcia NMP

Fundatorem tej wspaniałej świątyni był Mikołaj Ligęza, który postanowił za życia zadbać o swoje pośmiertne szczątki i wybudować mauzoleum dla siebie i swojej rodziny. Na miejscu, które wybrał, wówczas jeszcze poza murami miejskimi, stał już drewniany kościółek. Ta niewielka świątynia upamiętniała miejsce znalezienia na początku XVI wieku cudownej figurki Matki Boskiej. Kościół powstał w latach 1624-1629. Gdy został ukończony, Ligęza przekazał go sprowadzonym do Rzeszowa bernardynom. Ponieważ świątynia i klasztor znajdowały się poza systemem miejskich fortyfikacji, fundator zadbał o wzmocnienie bezpieczeństwa jego mieszkańców poprzez otoczenie całości wytrzymałymi murami obronnymi. Tym samym klasztor stał się jednym z bastionów miejskich umocnień. Kościół pw. Wniebowzięcia NMP łączy w sobie cechy późnego renesansu i wczesnego baroku. Świątynia powstała na rzucie krzyża łacińskiego, składa się z nawy głównej i dwóch bocznych kaplic nakrytych kopułami. Na uwagę zasługuje wyposażenie kościoła, zwłaszcza późnorenesansowy ołtarz główny. W bocznych ścianach prezbiterium umieszczono piękne alabastrowe figury fundatora kościoła i jego krewnych. Lewe ramię transeptu to kaplica pw. Pana Jezusa z ołtarzem, w którym znajduje się manierystyczny obraz "Chrystus u słupa". Prawe ramię transeptu stanowi kaplica Matki Boskiej Rzeszowskiej. W jej bogato zdobionym późnobarokowym ołtarzu umieszczono łaskami słynącą figurę Matki Boskiej z Dzieciątkiem. Jest to drewniana, polichromowana rzeźba. Obydwie święte postaci ubrane są w barokowe szaty, a na głowach mają srebrne korony. Wystrój wnętrza kościoła wzbogaca barwna rokokowa polichromia iluzjonistyczna, zdobiąca sklepienie nawy.

Podziemna Trasa Turystyczna

W Rzeszowie ważne jest nie tylko to, co na powierzchni, ale i to, co głęboko pod ziemią - pod brukiem kryje się bowiem skomplikowany układ piwnic i korytarzy. Ponieważ rynki w średniowieczu, zgodnie ze swoją nazwą, pełniły funkcje handlowe, kupcy musieli gdzieś przechowywać towary. Rzeszów miał to szczęście, że powstał na glebach lessowych, w których dość łatwo dało się drążyć korytarze. Dzięki temu miejscowi kupcy dorobili się wspaniałych piwnic, w których mogli przechowywać swoje towary. Piwnice sięgają nawet 10-12 m w głąb ziemi i składają się z dwóch kondygnacji. Pierwsze poziomy piwnic to pomieszczenia murowane z kamienia lub cegły i sklepione, natomiast niższe kondygnacje zostały wydrążone w naturalnym gruncie lessowym. Warto też dodać, że te niższe piwnice są późniejsze - pochodzą z XVI-XVII wirku. Podziemne korytarze i lochy obejmowały swoim zasięgiem nie tylko teren rynku - niektóre prowadziły nawet poza mury miejskie. Niewykluczone, że system podziemnych korytarzy stanowił miejsce schronienia dla ludności miejskiej podczas najazdów wroga. Kiedy po II wojnie światowej fundamenty zabudowy starego miasta zaczęły się zapadać w wyniku wypłukiwania lessu, na pomoc wezwano profesjonalne ekipy z Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie. Prace remontowe prowadzono z przerwami przez kilkanaście lat. Zabezpieczone piwnice, choć nie mogły już służyć handlowi, stały się atrakcją turystyczną. Podziemna Trasa Turystyczna o długości 214 m składa się z 34 piwnic, położonych na różnych poziomach. Najniższa z nich znajduje się na głębokości 9,58 m. Trasa obejmuje kilka kamienic oraz przestrzeń pod rynkiem. Jeśli prace rewaloryzacyjne będą nadal prowadzone bez przeszkód, możliwe, że do obecnie dostępnych dla turystów podziemi dodane zostaną kolejne korytarze i komory.

Zamek

Zamek w Rzeszowie – jeden z głównych zabytków miasta wybudowany w latach 1902-1906 na miejscu dawnego zamku Lubomirskich. Jest ulokowany pomiędzy aleją Pod Kasztanami, aleją Lubomirskich, ulicą Chopina, placem Śreniawitów oraz ulicą płk Lisa-Kuli. Aktualnie stanowi siedzibę sądu okręgowego, do 1981 roku znajdowało się w nim także więzienie. Pierwsza konstrukcja obronna powstała w tym samym miejscu prawdopodobnie już w XVI wieku. Następnie pod koniec tego stulecia swój dwór obronny w Rzeszowie wybudował Mikołaj Spytek Ligęza. W 1620 roku rozbudował go w stylu Palazzo in fortezza. Od roku 1637 zamek był własnością rodziny Lubomirskich. Główne prace budowlane prowadzili Tylman z Gameren i Karol Henryk Wiedemann. W roku 1820 kompleks został przejęty przez władze austriackie i zaadaptowany do celów sądowniczych oraz więziennych. Jego wyburzenie na początku XX wieku spowodowane było bardzo złym stanem konstrukcji. W historycznej formie do czasów współczesnych zachowano jedynie wieżę bramną i wieżyczki bastionów. W otoczeniu Zamku znajduje się Letni Pałac Lubomirskich w Rzeszowie.

Kompleks pałacowo-parkowy w Łańcucie

Pierwotne założenie pałacu typu palazzo in fortezza (pałac z elementami obronnymi) miasto zawdzięcza Stanisławowi Lubomirskiemu, który w latach 30. XVII wieku sprowadził do swojej rezydencji wybitnych artystów i architektów włoskich. Dzięki nim pierwotny zamek zyskał cechy architektury północnych Włoch. Rezydencja otoczona została bastionem w stylu holenderskim, zaprojektowanym przez Krzysztofa Mieroszewskiego, a wnętrza ozdabiał najsłynniejszy mistrz sztukaterii w Polsce - Giovanni Battista Falconi. Pałac powstawał w kilku fazach, gdyż każdy kolejny właściciel starał się zmodernizować rezydencję i dostosować ją do wzorów najnowszej architektury. Kompleks pałacowy składa się z kilku części. W gmachu głównego pałacu można podziwiać oryginalne wnętrza z XVIII i XIX wirku, m.in. salę balową, jadalnie, sypialnie, galerię rzeźb, teatr dworski - w sumie 62 pomieszczenia na trzech kondygnacjach. Po lewej stronie od monumentalnego pałacu mieści się Biblioteka, a z prawej Oranżeria - klasycystyczny budynek mieszczący ogród zimowy. W najbliższym otoczeniu zamku znajdują się trzy ogrody tematyczne: różany, bylinowy oraz włoski (roślinność zgrupowana w regularnych, symetrycznych, zgeometryzowanych kwaterach, obrzeżonych strzyżonym bukszpanem). Są one zupełnie inne w charakterze niż przestronny, pseudo-naturalny park w stylu angielskim. Jak przed wiekami jest on wspaniałym miejscem na letni odpoczynek. Co prawda tylko wybrani mogą dziś pograć na magnackim korcie tenisowym, ale za to każdy może odwiedzić pozostałe budynki, składające się na Muzeum. Tuż obok kortów położona jest Ujeżdżalnia i Dom Ogrodnika, obecnie mieszczący Szkołę Muzyczną. W północnej części parku znajduje się Zameczek Romantyczny - typowy element romantyczno-sentymentalnych ogrodów angielskich. Najciekawszymi obiektami są jednak Stajnie i Wozownia. W dawnym budynku stajni można zobaczyć nie tylko zabytkowe boksy dla koni i paradne uprzęże, ale także ekspozycję poświęconą 10. Pułkowi Strzelców Konnych. We wschodnim skrzydle od jakiegoś czasu znajdują się zbiory sztuki cerkiewnej. Za Stajniami leży Wozownia -prawdziwa gratka dla każdego zwiedzającego, gdyż prezentowane powozy (ponad 100 modeli), stroje i akcesoria podróżne składają się na największą tego typu kolekcję w Polsce.