Zwiedzanie Skopje

Kamienna Forteca w Skopje

Fot. Sanja Nikolic / Wikipedia

Cerkiew Świętego Pantelejmona

Niewielkie kościół wzniesiony w XII wieku w stylu bizantyjskim znajduje się w kompleksie architektury sakralnej stanowiącym jedna z największych atrakcji turystycznych Skopje. Kościół powstał w roku 1164, a jego fundatorem był Alexius Angelus Comnenus wnuk cesarza bizantyjskiego Aleksego I Komnena. Wewnątrz zachowały się zabytkowe freski oraz średniowieczny murowany ikonostas, prawdziwy unikat. Kościół po raz pierwszy poddany był renowacji w XVI wieku po trzęsieniu ziemi, a następnie w wieku XVIII, a później także w XX. Dekoracja stiukowa kościoła jest przedstawiona na awersie banknotu 50 denatów macedońskich, który wydany został w 1996 roku.

Meczet Mustafa Paszy

Meczet wybudowano około 1492 roku i jest to największa islamska świątynia w mieście. Wydatek równowartości 1$ pozwoli podróżnemu zwiedzić nie tylko wnętrze świątyni, lecz również wdrapać się po ponad 120 schodach na szczyt jednego z minaretów i zobaczyć Skopje leżące u stóp, szczególnie dogodny jest widok z wieży na leżącą opodal dawna turecką dzielnicę handlową. Jest to widok z pewnością wart takiego wydatku, a i wnętrze meczetu jest interesujące ze względu na wspaniały, lecz dość skromny i elegancki wystrój. Wprawdzie potężna kopuła, którą przekryty jest obiekt, została uszkodzona podczas jednego z trzęsień ziemi w Macedonii i pękła, jednak nie odbiera jej to wcale uroku, ani nie umniejsza funkcji konstrukcyjnych.

Łaźnie Daud Paszy

Największe łaźnie tureckie nas całym Półwyspie Bałkańskim wzniesione zostały w roku 1466 z rozkazu wezyra Daud Paszy, którego imieniem zostały nazwane. Pierwotnie budowle te o typowej tureckiej architekturze i licznych kopułach stanowiły harem, jednak w późniejszym czasie zmienione zostały na publiczne łaźnie. Obecnie wewnątrz mieści się Miejska Galeria Sztuki, której zbiory prezentowane są w sześciu salach.

Čaršiji

Stara handlowa dzielnica turecka jest największym i najlepiej zachowanym tego typu założeniem urbanistycznym w Europie po tym jak w czasie wojny została zniszczona podobna dzielnica mieszcząca się w Sarajewie. Spacer pomiędzy dawnymi karczmami dla przebywających w tych stronach karawan (karawanseraje), których było tu kilka, wąskie uliczki i liczne mniejsze i większe stoiska rozrzucone są gęsto wśród tutejszej architektury pamiętającej długie stulecia z pewnością nikogo nie rozczarują. W dawnej dzielnicy handlowej nadal więc odbywa się wymiana towarowo – pieniężna, a na dodatek Čaršiji obecnie jest również ważną atrakcją turystyczną, ponieważ pośród kramików znaleźć można prawdziwe cuda, ręcznie wykonane drobiazgi i lokalne specjały. Wśród kawiarenek i gwaru poczuć się można w wąskich zaułkach zupełnie jak w Stambule.

Starożytne zabytki

W okolicach Skopje znajduje się kilka antycznych pozostałości – chodzi przede wszystkim o ruiny miasta Scupi oraz rzymski akwedukt dostarczający wodę do miasta. Osada Scupi istniała przez prawie 500 lat, na początku naszej ery, została opuszczona około roku 518 naszej ery po trzęsieniu ziemi, które całkowicie zniszczyło to miasto. Do współczesności przetrwały liczne artefakty starożytne – najważniejsze spośród nich to wczesnochrześcijańska bazylika, antyczny teatr z czasów rzymskich i odkryty w 2008 roku dobrze zachowany posąg bogini Wenus o wysokości 1,7 metra. Akwedukt natomiast znajduje się w odległości około 2 kilometrów północny zachód od Skopje i jest to jedyna tego typu budowla jaka zachowała się w całej Macedonii i jednak z trzech jakie istnieją na terenie byłej Jugosławii. Nie ma pewności, kiedy wzniesiono ten obiekt – hipotezy mówią o pochodzeniu rzymskim lub tureckim jednak nie jest możliwe ostateczne potwierdzenie żadnej z nich. Obecnie zobaczyć można nadal aż 55 kamiennych arkadowych łuków podtrzymujących instalację transportującą wodę dawnym mieszkańcom okolic Skopje.

Kamienny most

Łukowy most rozpinający się pomiędzy starą i nowoczesną częścią miasta wzniesiony z kamiennych bloków stanowi najważniejsza chyba wizytówkę miasta i symbol jego unikalnej historii i różnorodności. Jest on również centralnym punktem herbu miasta Skopje. Most ten został zbudowany prawdopodobnie w XV wieku, składa się z 12 półkolistych łuków o całkowitej długości 214 metrów i szerokości 6 metrów. Most w dawnych wiekach stanowił arenę ważnych historycznych wydarzeń oraz popularne miejsce egzekucji, wielokrotnie w wyniku różnych wydarzeń most był uszkadzany, jednak nigdy nie został kompletnie zniszczony.

Centrum Matki Teresy

Miasto Skopje dumne jest ze swej najsławniejszej obywatelki, która już za życia została uznana a świętą, laureatki Pokojowej Nagrody Nobla - Agnese Gonxhe Bojaxhiu, która znana jest jako Matka Teresa z Kaluty. Jej niezwykłe dzieło niesienia pomocy humanitarnej potrzebującym w Indiach zostało docenione, a sama Matka Teresa została uznana w 2003 roku za błogosławioną. Niestety niewiele z miejsc związanych z jej życiem przetrwało kolejne trzęsienia ziemi w Skopje – jednak władze miasta postanowiły uczcić jej pamięć. W miejscu, gdzie stał kościół, w którym modliła się ona jako dziecko i przyjmowała sakramenty ustawiono niewielką statuę klęczącej Matki Teresy, a w pobliżu powstał również jej swoisty pomnik – nowoczesny wielofunkcyjny obiekt o częściowo sakralnym charakterze. W ciągu tygodnia od otwarcia na początku 2009 roku odwiedziło go aż 12 000 ludzi. Obecnie obiekt upamiętniający Matkę Teresę stanowi obowiązkowy punkt zwiedzania Skopje.

Forteca Kale

Uznaje się że jest to najstarsza cześć obecnie istniejącego miasta Skopje – powstałą prawdopodobnie na początku VI wieku, kiedy to trzęsienie ziemi zniszczyło pobliskie Scupi, warownia wzniesiona została z wapienia i trawertynu, na części kamieni widać łacińskie inskrypcje, stąd też podejrzenia naukowców, że do budowy użyto gruzu ze zniszczonego miasta. Następnie twierdza została umocniona w X i XI wieku,w sumie niewiele jednak wiadomo o średniowiecznej i późniejszej historii tego obiektu. Twierdza została przebadana w wyniku wykopalisk archeologicznych finansowanych przez rząd macedoński w latach 2006 i 2007.