Zwiedzanie Wilna

Katedra w Wilnie

Fot. swamibu

Zamek Giedymina
Symbole Wilna - to zamek Giedymina na wzgórzu oraz lśniąca bielą u jego podnóża Archikatedra Wileńska - główna świątynia katolicka na Litwie. Nad miastem góruje Góra Zamkowa z okazałą wieżą pozostałą po dawnym Zamku Górnym. Warto wybrać się tu pod koniec dnia, by obejrzeć zachód słońca. Wieża jest pamiątką po zamku wybudowanym na początku XV wieku. Przez wszystkie lata spełniała wiele funkcji - więzienia, fortyfikacji, ludwisarni. Dziś to przede wszystkim muzeum bitwy pod Grunwaldem oraz wyposażenia militarnego. I doskonały widok na miasto. Rezydencja władców Litwy i Polski - Zamek Dolny, znajdujący się dawniej tuż obok świątyni, obecnie jest odbudowywany i stanowi główny punkt programu obchodów tysiąclecia Litwy w 2009 r.

Archikatedra Wileńska
Jedną z najważniejszych budowli w mieście jest wileńska katedra św. Stanisława. Pierwsza została zbudowana jeszcze przez Jagiełłę na miejscu pogańskiego gaju Perkunasa. Obecna pochodzi z przełomu XVIII i XIX wieku i ma formy klasycystyczne. Jest miejscem wiecznego spoczynku również królów, w tym też zmarłego w młodym wieku, beatyfikowanego po śmierci królewicza Kazimierza Jagiellończyka. Kaplica św. Kazimierza wzniesiona na umieszczenie szczątków świętego (1636 r.) jest wspaniałym zabytkiem architektury dojrzałego baroku.

Ostra Brama
Dawna brama miejska przy kościele św. Teresy mieści w sobie najważniejsze sanktuarium Litwy z cudownym obrazem Matki Boskiej Ostrobramskiej. Ostra Brama - symbol starego Wilna - w świecie katolickim jest jednym z najbardziej znanych miejsc sakralnych. Obraz Najświętszej Marii Panny z początku XVII w. jest uważany za cudowny. Obraz został uroczyście koronowany w 1927 r. decyzją papieża Piusa II. Od XX w. Matka Boska Ostrobramska jest znana jako Matka Miłosierdzia. Tę świątynię, co roku odwiedza ponad pół miliona osób. W 1993 r. modlił się tu papież Jan Paweł II. Wiele obrazów Matki Boskiej Ostrobramskiej znajduje się w kościołach innych krajów.

Starówka
Wileńska Starówka, jedna z największych i autentycznych w Europie Środkowowschodniej, przyciąga swoją niezwykłą różnorodnością architektoniczną. Na Starym Mieście wpisanym na listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego UNESCO (1994 r.) zachowało się wiele arcydzieł gotyku, renesansu oraz baroku. Wąskie średniowieczne uliczki, przytulne dziedzińce, zamek i fortyfikacje miejskie oraz nieprawdopodobna liczba kościołów odzwierciedlają bogatą historię wielokulturowego miasta. Labirynty uliczek, zaułków i dziedzińców można zwiedzać całymi godzinami, ale można tu także zrobić zakupy, doskonale zjeść, świetnie się zabawić, wziąć udział w licznych imprezach kulturalnych. Wybór naprawdę jest wielki.

Kościół św. Anny
Arcydzieło wileńskiego gotyku. Do budowy kościoła użyto 33 rodzajów cegieł kształtówek. I oto już pięć stuleci stoi w zaciszu surowego gotyku kościoła bernardynów, zadziwia śmiałością i pomysłowością rozwiązań architektonicznych. W pobliżu kościoła, nad Wilenką znajduje się pomnik polskiego wieszcza Adama Mickiewicza.

Góra Trzech Krzyży
Słynna Góra Trzech Krzyży (Trijý Kryžiý kalnas), na którą trzeba się wspiąć nie tylko z racji jej sławy, ale też dla obejrzenia najpiękniejszej panoramy Wilna to jeden z symboli miasta. Wznosi się w parku Altaria (obecnie Kalný parkas), na prawym brzegu Wilenki (Vilnia), uchodzącej tu do Wilii (Neris). Warto ją zobaczyć, może nawet nie tyle ze względu na architekturę tego miejsca, co jego historię. Mówi się, że właśnie tutaj, za czasów Olgierda Giedyminowicza, umęczono siedmiu franciszkanów - czterech stracono do przepływającej poniżej Wilenki, a trzech ukrzyżowano i postawiono na górze. Pierwsze krzyże zawaliły się ze starości w 1869 r. Władze rosyjskie nie zezwoliły na nią aż do wybuchu I wojny światowej. Nowe, bardzo efektowne, żelazobetonowe krzyże wystawiono dopiero w 1916 r. Zaprojektował je utalentowany architekt Antoni Wiwulski, a budowa stała się wspólną sprawą całego miasta, swoistym votum za odejście Rosjan. Krzyże Wiwulskiego przetrwały obie wojny, zniszczono je dopiero w 1950 r., wysadzając dynamitem. Po raz trzeci Trzy Krzyże wzniosły się nad miastem w 1989 r. jako pomnik z okazji 600-letniej rocznicy chrztu Litwy. Wykorzystano stary projekt Wiwulskiego, podwyższając nieco tylko postument, co uczyniło je lepiej widocznymi ponad czubkami drzew. W podstawę wmurowano fragmenty wykopanych w 1988 r. przedwojennych krzyży, wyryto też na niej cyfry 1916?1950?1989.

Cmentarz na Rossie
Będąc w Wilnie nie sposób pominąć cmentarza na Rossie, jednego z najpiękniejszych polskich cmentarzy, a także jednego z niewielu tak silnie wplecionych w polskie losy. Spacerując jego alejkami, wokół grobów znamienitości życia społecznego, naukowego, kulturowego chcąc nie chcąc raz jeszcze przerabiamy lekcję historii. Lekcję niezwykłą, bo zaklętą w szczątkach naszych przodków. Pamięć o nich okazała się silniejsza od niebytu śmierci. Cmentarz na Rossie został założony w 1769 roku. Przyczynił się do tego burmistrz Bazylii Miller. Skąd się wzięła i jakie jest pochodzenie nazwy "Rossa" dokładnie nie wiadomo. Wchodząc na jego teren przechodzimy obok grobu marszałka Józefa Piłsudskiego i jego matki. Na czarnej granitowej płycie, dzisiaj już w paru miejscach wyszczerbionej, wyryto napis: "MATKA I SERCE SYNA".

Uniwersytet Wileński
Jedna z najstarszych wyższych uczelni we wschodniej Europie, założony w 1579 r. przez króla Stefana Batorego. Uniwersytet to rozległy kompleks zabudowań z 12 dziedzińcami. Pierwszym rektorem Akademii Wileńskiej był Piotr Skarga.

Wieża telewizyjna
Wzniesiona w czasach sowieckich w nowej dzielnicy Karoliniszki (Karoliniškes) ogromna wieża telewizyjna jest najwyższą budowlą Wilna. Rozciąga się stąd wspaniała panorama, którą obserwować można z obrotowej kawiarni, na wysokości 165 m (w słoneczne dni widoczność sięga 50 km). Dziś wieża jest przede wszystkim symbolem narodowym. Nocą z 12 na 13 I 1991 r., w kilkanaście miesięcy po jednostronnym ogłoszeniu przez Litwę suwerenności, wspierani przez czołgi żołnierze rosyjskich sił specjalnych podjęli próbę opanowania nadajnika, z którego emitowano audycje patriotyczne. Napotkali jednak zdecydowany opór tłumu mieszkańców. Zginęło 14 osób, a ok. 600 zostało rannych. Był to przełomowy moment walki o niepodległość, który zamiast złamać ducha Litwinów, jeszcze bardziej ich skonsolidował. Dziś w wieży obejrzeć można wystawę fotografii z pamiętnej nocy, a okoliczne ulice noszą imiona poległych.

Muzeum Historyczno - Etnograficzne
Mieści się w zachowanej części Zamku Dolnego, przy katedrze. Jest najstarszym muzeum wileńskim założonym w 1856 r. przez hrabiego Eustachego Tyszkiewicza. Wśród wielu eksponatów historycznych warto zwróć uwagę na stolik, na którym w 1795 r. ostatni król polski Stanisław August Poniatowski podpisał abdykację.

Muzeum Sztuk Pięknych
Mieści się w klasycystycznym ratuszu. Zawiera sporą kolekcję dzieł malarzy polskich jak Ruszczyca i Rustema, najciekawsze są obrazy światowej sławy Mikolajusa Konstantinosa Ciurlanisa.

Muzeum Adama Mickiewicza
Mieści się w kamieniczce w zaułku Bernardyńskim, w której mieszkał poeta w roku 1822. To tu przygotowywał do druku Grażynę.